İlçenin Tarihi
İlçenin kuruluşundan itibaren geçirdiği tarihi gelişimini inceleyen bir eser bulunmamaktadır. İlçenin tarihi konusunda araştırma yapanların elde ettiği bilgilerden, tarihi yapılar üzerindeki kitabelerden ve Kayseri İlinin tarihi ile ilgili kaynaklardan yararlanılarak ilçenin tarihi geçmişi hakkında bilgi elde edilmiştir.
İlçe merkezi yakınındaki Derebağ mevkiinde ve Örenşehir Mahallesi yakınlarında bulunan mağaralar, kaya mezarları ve mağara duvarlarındaki oyulmuş motiflerden yöredeki yerleşimin M.Ö. Tarihlere kadar gittiği anlaşılmaktadır. 1520 yılındaki sayımda İncesu çevresindeki yerleşimlerin ( Kızılören, Boran kışlağı, Sürtme, Örenşehir, Garipçe, Küllü, İmamlı ) Karataş nahiyesine bağlı Yörük boylarının yaşadığı yerler olarak belirtildiği görülmektedir. 1660 yılında bugünkü İlçe Merkezinin bulunduğu yerde konaklayan Vezir Karamustafa Paşa tarafından kervansaray, cami, medrese, hamam, çeşme, fırın, dükkânlar ve suyollarından oluşan büyük bir külliye yaptırılmıştır. Bu mevkiinin Bağdat-İpek Yolu üzerinde önemli bir konaklama mahalli olması nedeniyle ticaret artmış ve çevre yerleşimlerden gelen halk sayesinde İlçe Merkezi önemli bir gelişme göstermiştir. İlçeye içerisinden geçen derenin adına izafeten İncesu denmiştir. 1856- 1857 yıllarında Bozok Eyaletine bağlanan Kayseri Sancağının 6 büyük nahiyesinden biri İncesu’dur. 1876 yılında Ankara Vilayetine bağlanan Kayseri Sancağının kazası olmuştur. 1901 yılında bu unvanı geri alınan İncesu 1905’ de tekrar kaza olmuştur. 1924 yılında İl Unvanını kazanan Kayseri’ye bağlanan İncesu’sun İlçe Statüsü kesintisiz olarak bu güne kadar devam etmiştir. İlçe merkezi 2 belde ve 6 köy 10.07.2004 tarihinde 5216 Sayılı Kanun ve 18.05.2005/8915 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Büyükşehir Belediyesi sınırları içine dâhil olmuştur.
1904 yılı kayıtlarına göre kaza nüfusunun 13483 Müslim, 3652 Gayrimüslim olmak üzere toplam 17135 olduğu, 3855 hanenin yaşadığı, 205 dükkân, 27 cami ve mescit, 2 medrese, 28 okul ve Sıbyan Mektebinin olduğu ve bu mekteplerde 723 Müslim ve 73 Gayrimüslimin eğitim gördüğü anlaşılmaktadır.
Lozan Antlaşması sonucu yapılan nüfus mübadelesi sonucunda 1925- 1930 yılları arasında İlçede yaşayan Rumlar Yunanistan’a göç etmiş, Selanik yöresinden gelen muhacir Türkler İlçe Merkezine yerleştirilmişlerdir. Bu yıllardan 1990’lı yıllara kadar ilçe nüfusu ve yaşamı önemli bir hareketlilik göstermemiş olup 1990’lı yıllarla birlikte Kayseri İl Merkezindeki sanayileşme ve ticarete bağlı olarak İncesu İlçesi de dışarıdan göçe maruz kalmış ve sosyal ve ekonomik hareketlilik artmıştır.
Coğrafi Yapısı
İncesu, 35 derece doğu boylamı, 38 derece kuzey enlemi üzerinde, Kayseri İl merkezinin güneybatısında, Kayseri- Niğde Devlet Karayolu üzerinde, İl Merkezine uzaklığı 32 km olup, kuzeyinde ve kuzeydoğusunda Kocasinan, doğusunda Hacılar, güneyinde Develi ve Yeşilhisar, batısında Nevşehir İli Ürgüp ilçesiyle çevrilidir.
İlçenin yüzölçümü 872 km2 olup, bu yüzölçümünün 324.970 dekarı ( % 41.5) tarım arazisi, 363.280 dekar ( %46.45) çayır ve mera, 56.580 dekarı ( % 7.2 ) orman ve fundalık, 37.120 dekar ( % 4.74 ) yerleşim alanı ve diğer arazilerdir.
İlçe, karasal iklimin sonucu olarak kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları ise sıcak ve kurak bir iklime sahiptir. Aylık ortalama sıcaklık en düşük (Ocak ayı) -1 derece ve en yüksek (Temmuz ayı ) 22,8 derece arasında değişmekte olup görülen en düşük sıcaklık - 25 derece, en yüksek sıcaklık ise 38 derecedir. Yıllık yağış miktarı ortalama 359 mm’ dir. Yağışın en fazla olduğu aylar Nisan, Haziran ve Aralık aylarıdır. Yıllık ortalama kar yağışlı gün sayısı 12, ortalama karla kaplı gün sayısı 31 ve en yüksek kar kalınlığı 41cm.’ dir.
İlçede yıllık yağış miktarının azlığı nedeniyle orman örtüsü gelişmemiştir. Erciyes dağı ve diğer yüksek yerlerin çevresinde çam, meşe ağaçları ve fundalıklar bulunmaktadır. İlçe arazisinin % 46.45’ini kaplayan meralarda topraktaki tuzluluk nedeniyle sık bir bitki örtüsü oluşmamıştır.
İlçe merkezinin rakımı 1065 m dir. İlçenin güneydoğusundaki Erciyes Dağı (3917 m) batısındaki Tekke Dağı (1852 m) ve kuzeyindeki Sivri Dağı (1321) en önemli yükseltilerdir. Arazi genelde tepeler ve düzlüklerden oluşan dalgalı bir yapıya sahiptir. Boğaz köprü mevkiinden başlayıp Develi ve Yeşilhisar sınırına kadar devam eden düzlük tarımsal arazi ve meralardan oluşan büyük bir ovadır. İlçenin Kuzeybatı sınırından geçen Kızılırmak, ilçenin kuzeydoğusundaki Karasu Deresi ve Aksu Bağlarından doğan ve İlçe Merkezinden geçen İncesu Deresi ilçe için önemli su kaynaklarıdır. İlçede Erciyes Dağı eteklerindeki Sarıgöl haricinde göl bulunmamaktadır. Aksu bağlarında İncesu Deresi üzerine kurulu bulunan su kapanı ilçe merkezinin tarımsal amaçlı sulamasında yararlanılan yapay bir gölettir.
İdari Yapı ve Nüfus
İlçedeki Mahalli idare birimleri 10.07.2004 tarihinde 5216 Sayılı yasa ve 2014 yılında 6360 sayılı Kanunla 7 köyümüz İlçe Belediyesine, Mahalle olarak bağlanmasıyla 31 mahalleden oluşmaktadır.
Kaymakamlık, Jandarma Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğü, Nüfus Müdürlüğü, Malmüdürlüğü, Milli Eğitim Müdürlüğü, İlçe Sağlık Müdürlüğü, Müftülük, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Tapu Müdürlüğü, Halk Kütüphanesi Müdürlüğü, Posta İşletmesi Müdürlüğü, Ziraat Bankası, Şekerbank, Tarım kredi Kooperatifi Müdürlüğü, ilçede bulunan kamu kurum ve kuruluşlarıdır.İncesu Adliyesi Cumhuriyet Savcılığı, Sulh Hukuk ve Ceza, Asliye Hukuk ve Ceza Mahkemeleri ile görev yürütmektedir.
İlçede bulunan meslek kuruluşları, Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanlığı, Esnaf ve Sanatkârlar Kooperatifi, Ziraat Odası Başkanlığı, S.S. İncesu Otobüsçüler ve Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi ve SS İncesu Kervansaray Minibüsçüler Kooperatifidir. İlçede yapı kooperatifleri de faaliyet göstermektedir.
İlçede Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı ile çoğunluğu cami ve okul dernekleri olmak üzere 27 dernek mevcuttur.
İlçenin 2018 yılı TÜİK verilerine göre, genel nüfusu 26.353’dir.
Sosyal Yapı
İlçede 2 Anaokulu, 14 İlkokul, 9 ortaokul, 1 Anadolu Lisesi, 2 Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, 1 Anadolu Çok Programlı Lisesi, 1 Anadolu İmam Hatip Lisesi (bünyesinde İmam hatip ortaokulu) ve 1 Halk Eğitim Merkezi olmak üzere toplam 30 eğitim öğretim kurumumuz ile 1 özel öğretim kurumu (Sürücü Kursu) mevcuttur.
Kültür ve Turizm
İlçe önemli turizm merkezlerinden Kapadokya Bölgesine komşu olmasına rağmen turizmden yeterli ölçüde yararlanamamaktadır.
İlçe Merkezindeki Karamustafa Paşa Külliyesinde 2006 yılı için Vakıflar Bölge Müdürlüğünce yapılan onarım çalışmalarının bitirilmiş, yine ilçe Merkezinde bulunan 18. YY’dan kalma 1 adet kilise ve taş ve kemerli yapılı geleneksel İncesu Evlerinin restore edilerek turizme kazandırılmış, eski köy ini mağaraları ( Kırklarini), Örenşehir Mahallesinhdeki Bizantion Anıtı, Kızılören yakınlarındaki Sarıgöl, İlçe Yakınlarındaki Şeyh Turasan Türbesi, Karahöyük Mahalleindeki gibi tarihi ve doğal yerlerin değerlendirilmesi ile İlçe Turizmine katkı sağlanarak ekonomik ve sosyal hayatın canlandırılması hedeflenmiştir.
İlçede mevcut Kara Mustafa Paşa Külliyesinin, özel mülkiyette olan çarşı kesiminin onarımı yapılacak bu sayede ilçenin turizm potansiyeli gelişecek ve tarihi kimliğinin önemi açısından büyük değer taşıyan külliye bünyesindeki kervansaray, cami, medrese, hamam, çeşme, fırın ve dükkânlar onarılarak ilçe merkezi yepyeni bir görünüme kavuşması çalışmaları devam etmekte İncesu Belediyesince hazırlanarak ve kalkınma programı kapsamında projeler uygulanmaya devam edilmektedir.
İlçede eski yerleşim ve tarihi dönemlere ait 92 adet tescilli varlık mevcuttur.
1991 yılından beri her yıl Eylül ayının ilk cumartesi günü düzenlenen İncesu Üzüm Festivali ilçede üretilen lezzetli ve kaliteli üzümlerin tanıtımı ve üreticilerin teşviki bakımından ilçe ekonomisine katkı sağlamak ve ilçedeki sosyal hareketliliği artırmak bakımından önem taşımaktadır.
Ekonomik Yapı
Arazisi çoğunlukla taşlı ve verimsiz olduğundan tarımla uğraşan kesim kendini ihtiyaçları düzeyinde üretim yapmaktadırlar. Nüfusun % 30’u tarımla uğraşmakta olup ilçe genelindeki tarım arazisi 324.970 dekardır. Bu arazinin 47.670 dekarı sulu arazi (%14,67), 277.300 dekarı kuru arazi (%85,33)’dir. Sulanabilen araziler İlçe Merkezi, Süksün,Subaşı,Dokuzpınar,Küllü,Örenşehir, Tahirini,Kızılören ve Üçkuyu çevresindedir.İlçe Genelinde yetiştirilen tarım ürünleri; buğday, arpa, çavdar, yulaf, şeker pancarı,patates çerezlik ayçiçeği,yonca, sebze çeşitleri(Karpuz başta olmak üzere,kavun,kabak, domates, patlıcan, biber vb.) ve meyve çeşitleri (Üzüm başta olmak üzere,kayısı, elma, badem, ceviz, iğde, armut, şeftali, kiraz, vişne vb.)’ dir.
Dikili tarım arazisin büyük çoğunluğu üzüm bağlarından oluşmakta olup diğer alanlar ise meyvecilik amacıyla kullanılmaktadır.
Kayseri-İncesu OSB Kayseri Adana Devlet karayolu üzerinde (Taksan A.Ş çevresinde) 37.km de 610 Ha.’lık alan üzerine ve İncesu Belediyesi mücavir alanı içerisinde kurulmuştur.İncesu Organize Sanayi Bölgesinin çevresinde meskûn alan bulunmadığı ve çevresindeki arazilerin verimsiz olması nedeniyle her yönden gelişmeye müsait bir konumdadır.